Azərbaycan xəbərləri
İlham Əliyev zavod direktorunu işdən çıxarıb
Samir Cəfərov “Azərbaycan Polad İstehsalı Kompleksi” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin sədri vəzifəsindən azad edilib.
Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev iyulun 23-də müvafiq sərəncam imzalayıb.
Həmçinin prezident Qabriel Komaneskunun Azərbaycanın Rumıniyanın Konstansa şəhərindəki fəxri konsulu vəzifəsindən geri çağırılması barədə sərəncam imzalayıb.
Bütün xəbərləri izləyin
Azərbaycanda yağ idxalı artıb, səbəb...
Azərbaycana kərə yağı idxalı artıb. Bu barədə Dövlət Gömrük Komitəsinin (DGK) məlumatında bildirilir. Qurum vurğulayır ki, bu ilin yanvar-aprel aylarında Azərbaycan 9 min 323 ton kərə yağı və süddən hazırlanmış digər yağlar idxal edib. Həmin həcmdə yağların idxal dəyəri 65 milyon 474 min ABŞ dolları göstərilib. Bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə həcm baxımından 1 min 387 ton (17.4 faiz), dəyər baxımından isə 24 milyon 499 min ABŞ dolları (59.7 faiz) çoxdur.
Azərbaycanda marqarin istehsalı artıb, kərə yağı azalıb
Kərə yağı idxalının artmasının səbəblərindən biri kimi onun ölkədə istehsalının azalması göstərilir. Bu ilin yanvar-aprelində Azərbaycanda 16.4 min ton marqarin istehsal edilib. Dövlət Statistika Komitəsinin (DSK) məlumatına görə, bu göstərici ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 478 ton və ya 3 faiz çoxdur.
Hesabat dövründə ölkədə 8.7 min ton kərə yağı istehsal edilib ki, bu da illik müqayisədə 223 ton, yaxud da 2.5 faiz azdır.
Üstəlik, iqtisadçılar deyir ki, daxili istehsalın özünü araşdırılmasına ehtiyac var. Onların fikrincə, daxili istehsal deyəndə bəzən söhbət təkcə qablaşdırmadan gedir. Onlar kərə yağı idxalının artmasında başqa amillərin də rolunu istisna etmirlər.
Ümumilikdə götürəndə Azərbaycanda idxalda kəskin artım var. Hesabat dövründə idxal təqribən 2 milyard 668 milyon dollar, başqa sözlə 48.8 faiz artaraq 8 milyard 133 milyon dollara çatıb. İdxalda əsas malları ət, süd, kərə yağı təşkil edir.
ABŞ dövlət katibi Azərbaycanın Müstəqillik Gününü təbrik edib
ABŞ dövlət katibi Marko Rubio 28 May - Müstəqillik Günü münasibətilə Azərbaycan xalqını təbrik edib. Bununla bağlı ABŞ Dövlət Departamentinin saytında onun adından bəyanat dərc olunub.
Bəyanatda bildirilib ki, ABŞ Azərbaycanın suverenliyini, müstəqilliyini və ərazi bütövlüyünü dəstəkləyir.
"Cənubi Qafqazın çiçəklənməsi üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən regionda sülh və sabitliyin təşviqi səylərini dəstəkləməyə davam edirik. Biz bu il Azərbaycan və Ermənistanın sülh müqaviləsinin mətni üzrə əldə etdiyi razılaşmanı alqışlayırıq. Həmçinin, Azərbaycanın enerji təchizatçısı və nəqliyyat qovşağı kimi artan əhəmiyyətini tanıyırıq".
Bəyanatda vurğulanır ki, son 33 il ərzində qurulmuş Azərbaycan-ABŞ tərəfdaşlığı təhlükəsizlik, enerji və iqtisadi inkişaf sahələrində ortaq maraqların irəliləməsinə xidmət edir: "Birləşmiş Ştatlar Azərbaycanda konstitusiyasına uyğun olaraq fundamental azadlıqları, o cümlədən mətbuat azadlığını dəstəkləməyə sadiqdir".
ABŞ Dövlət Departamentinin dünyada insan haqlarının vəziyyətinə dair illik hesabatlarında Azərbaycan hakimiyyəti, bir qayda olaraq, qanunsuz həbslər, məhbusların hüquqlarının pozulması, onlarla pis rəftar, hüquq-mühafizə orqanlarında korrupsiya və cəzasızlıq sisteminə görə tənqid olunur. Hökumətin insan haqları pozan məmurların cəzalandırılması üçün inandırıcı addımlar atmadığı vurğulanır.
Bütövlükdə götürəndə 2023-cü ilin noyabrından bəri Azərbaycanda qruplar halında 30-dan çox jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Sonra onlardan bəzilərinin ittihamı daha bir neçə maddə ilə ağırlaşdırılıb. Söhbət külli miqdarda gəlir əldə etməklə qanunsuz sahibkarlıq, mütəşəkkil dəstə ilə qaçaqmalçılıq, vergidən yayınma, sənəd saxtalaşdırma və başqa ittihamlardan gedir. Amma onların hamısı bu ittihamları qəbul etmir, peşə fəaliyyətlərinə görə siyasi sifarişlə həbs olunduqlarını deyir.
Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladığı siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında 360-dan çox siyasi məhbus var. Rəsmilərsə, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslarla həbs edilmir.
ABŞ senatorları Fərid Mehralızadəyə görə Rubioya müraciət ediblər
Amerikalı senatorlar ABŞ Qlobal Media Agentliyinə (USAGM) bağlı jurnalistlərin müdafiəsi üçün dövlət katibi Mark Rubioya müraciət ünvanlayıblar: "Biz sizi İran, Vyetnam, Rusiya, Belarus, Azərbaycan və Myanma həbsxanalarında saxlanılan və ABŞ ilə əlaqəli jurnalistlərin azad olunmasının təmin edilməsi üçün tədbirlər görməyə çağırırıq. USAGM Azad Avropa/Azadlıq Radioları (RFE/RL), Azad Asiya Radiosu (RFA), Kuba Yayım Bürosu (OCB), Yaxın Şərq Yayım Şəbəkələri (MBN), "Amerikanın Səsi" (VOA) və Açıq Texnologiyalar Fondu (OTF) üçün qrantları dayandırdıqdan sonra bu şəbəkələrlə əlaqəli həbsdə olan jurnalistlərin unudulmaq və diqqətdən kənarda qalmaq riski ilə üz-üzə qalmasından narahatıq. Bu şəbəkələrin statusu qeyri-müəyyən olaraq qaldığı müddətcə onların müdafiəsi məsələsində Dövlət Departamentinin məsuliyyəti daha da artacaq".
Senatorlar müvafiq müraciət məktubunda xatırladıblar ki, USAGM ilə çalışmış beş əməkdaş hazırda Vyetnamda, ikisi Rusiyada, biri Belarusda, biri Azərbaycanda və ikisi Myanmada həbsdədir.
Senatorlar dövlət katibi Rubiodan xahiş ediblər ki, o, bu şəxslərin vəziyyəti ilə bağlı narahatlığı mütəmadi şəkildə ABŞ adından səsləndirsin və müvafiq qurumları - Demokratiya, İnsan Hüquqları və Əmək Bürosunu (DRL), Konsulluq İşləri Bürosunu (CA) və Girovlarla İş üzrə Xüsusi Nümayəndənin Ofisini (SPEHA) bu jurnalistlərin müdafiəsi üçün hərəkətə keçməyə təşviq etsin.
Senatorlar bu jurnalistlərin azad olunmasının təminatına dair konkret plan təqdim olunmasını istəyiblər.
Xatırlatma
AzadlıqRadiosunun jurnalisti F.Mehralızadə "Abzas Media"ya qarşı cinayət işi üzrə təqsirləndirilsə də, özü və bu media orqanının jurnalistləri onların arasında əməkdaşlıq olmadığını deyirlər. F.Mehralızadə, son ilyarımda həbs olunmuş jurnalistlər və fəallar kimi, qaçaqmalçılıq və digər maddələrlə ittiham olunur. Onların hamısı həbslərini peşə fəaliyyətləri ilə əlaqələndirirlər.
F.Mehralızadə deyir ki, onu AzadlıqRadiosunun Azərbaycan xidmətində yayımlanan iqtisadi mövzuda araşdırmalarına, təhlillərinə görə cəzalandırıblar. Onun fikrincə, həmin vaxt hökumət təmsilçiləri istintaqı davam edən "AbzasMedia" ilə bağlı cinayət işinə onu da qoşublar.
Xalq Cümhuriyyətinin yaranmasından 107 il ötür
Bu gün, mayın 28-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranmasından 107 il keçir.
Rusiyada çarın devrilməsindən sonra, 107 il əvvəl Tbilisidə elan olunan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (AXC) 23 ay fəaliyyət göstərə bilib. 1920-ci il aprelin 27-də Rusiyanın silahlı təcavüzü ilə süqut edib. AXC paytaxtı Tbilisidən Gəncəyə, daha sonra 2018-ci il sentyabrın 15-də isə Bakının işğaldan azad edilməsi ilə ora köçürülmüşdü. Azərbaycanın indiki faktiki ərazilərini Rusiya 19-cu əsrin əvvəllərində işğal etmişdi.
Cümhuriyyətin bir çox qurucuları Azərbaycanın təkrar işğalından sonra mühacirət etmək məcburiyyətində qalıblar.
1991-ci il noyabrın 18-də Azərbaycan öz müstəqilliyini yenidən bəyan edib. Həmin vaxt Azərbaycan Respublikası Xalq Cümhuriyyətinin varisi elan edilib.
1992-ci ildən Azərbaycanda mayın 28-i Respublika, 2021-ci ildən isə Müstəqillik günü kimi qeyd edilir. Milli Məclisin 2021-ci il oktyabrın 15-də keçirilən iclasında "Müstəqillik Günü haqqında" yeni qanun layihəsi qəbul edilib. 28 May - Respublika Gününün və 18 Oktyabr - Dövlət Müstəqilliyi Gününün adı dəyişdirilib. Mayın 28-i Müstəqillik Günü, oktyabrın 18-i isə Müstəqilliyin Bərpası Günü elan olunub.
Ötən il 'Formula 1'ə 168 milyon manat xərclənib
Ötən il dövlət büdcəsindən "Formula-1 Azərbaycan Qran-Prisi" üçün 168 milyon manat vəsait xərclənib. Bu, 2024-cü il dövlət büdcəsinin icrası barədə illik hesabatda əksini tapıb.
2024-cü il dövlət büdcəsindən beynəlxalq, ölkə səviyyəli və bu qəbildən olan digər tədbirlərə ümumilikdə 195.9 milyon manat ayrılıb.
2016-cı ildən bəri "Formula 1" yarışlarına ev sahibliyi edən Azərbaycan bununla bağlı tədbirlərin təşkilinə milyon manatlarla vəsait xərcləyir. Lakin ümumilikdə rəqəmlərin detalları ictimaiyyətə açıqlanmır.
Rəsmilər, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, beynəlxalq idman yarışları ölkəyə xeyli turist cəlb edir, büdcəyə milyonlarla gəlir gətirir.
Bəzi ekspertlər də gəlirin qazancdan dəfələrlə az olduğunu iddia edirlər.
Tənqidçilər isə bildirirlər ki, bu vəsait təhsil, səhiyyə, regional inkişaf kimi daha vacib sahələrə yönəldilə bilərdi.
"Formula 1"ə ayrılan vəsaitlər mənimsənilirmi?
Üstəlik, Azərbaycanda "Formula 1" ilə bağlı mənimsəmə iddialarından tək müxalifət təmsilçilərinin çıxışlarında yox, məhkəmə iddianamələrində də bəhs edilir. Elə bu il, martın 17-də Bakı Şəhər Halqası Əməliyyat Şirkətinin 400 min manata yaxın yeyintidə təqsirləndirilən keçmiş şöbə müdiri Çingiz Mehdiyevə 3 il sınaq müddəti olmaqla, şərti cəza verilib. Ç.Mehdiyev və vəkilləri məhkəmənin gedişində keçmiş gənclər və idman naziri Azad Rəhimovun oğlu Arif Rəhimzadənin çağrılıb dindirilməsi barədə vəsatət qaldırsalar da, təmin edilməyib. A.Rəhimzadə 2022-ci ilin oktyabrına kimi Bakı Şəhər Halqası Əməliyyat Şirkətinin icraçı direktoru olub. O, istintaq vaxtı şahid kimi dindirilib. Ancaq iş məhkəməyə göndəriləndə ittiham tərəfi məhkəmədə dindirilməsini istədiyi şahidlərin siyahısına onun adını salmayıb. Ç.Mehdiyev isə özünü təqsirli bilmir.
Bu il Azərbaycanda "Formula 1" yarışları sentyabrın 19-21-də keçiriləcək. Ona da nə qədər pul xərclənəcəyi açıqlanmır.
Azərbaycanda əsgər ölümü araşdırılır
Azərbaycanda əsgər Fariz İsayevin ölümü araşdırılır. Bu gün, mayın 26-da Baş Prokurorluğun yaydığı məlumatda qeyd olunur ki, F.İsayevin ölüm faktı əsasında Sumqayıt Hərbi Prokurorluğunda cinayət işi açılıb və istintaq aparılır. Ancaq prokurorluq cinayət işinin hansı maddə ilə açıldığını, ölümün səbəbi və tarixini bildirməyib.
Hələlik, məsələ ilə bağlı əsgərin yaxınları ilə danışmaq mümkün olmayıb. Amma yerli saytların bildirməsinə görə, o, hərbi xidmətə yollanmasından bir ay sonra vəfat edib. Vurğulandığına görə, 20 yaşlı F.İsayev andiçmə mərasimindən sonra N saylı hərbi hissəyə göndərilib, üç gün sonra mayın 10-da vəfat edib.
Bəzi saytlarda isə yüksək qızdırması olan əsgərin vurulan iynədən sonra şoka düşüb vəfat etdiyi iddia olunur. Amma bu iddiaya nə Baş Prokurorluqdan, nə də başqa cavabdeh rəsmi qurumlardan münasibət bildirilib.
Xəzər Hərbi Tədqiqatlar İnstitutunun (XHTİ) məlumatına görə, 2025-ci ilin ilk rübündə Azərbaycanda azı 14 hərbi qulluqçu qeyri-döyüş şəraitində həyatını itirib. Amma bu rəqəmi, hələlik, rəsmi qurumlar ayrılıqda təsdiqləməyiblər.
Nicat Əmiraslanov həbs edilib
İctimai fəal Nicat Əmiraslanova 15 sutka inzibati həbs cəzası verilib. Bu barədə AzadlıqRadiosuna fəalın yaxınları danışıb.
Yaxınlarının vurğulamasına görə, o, İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 510-cu (xırda xuliqanlıq) maddəsi ilə məhkəməyə çıxarılıb.
Onların demələrinə görə, N.Əmiraslanovun həbsi 18 yaşlı Elgün İbrahimovun ölümü ilə bağlı bukletlərin paylaması ilə izah edilir: "Amma rəsmi məlumatımız yoxdur".
Mayın 13-nə keçən gecə Gəncə sakini, 18 yaşlı E.İbrahimov Texnologiya Universitetinə məxsus, hazırda istifadəsiz olan yataqxananın həyətində ağır vəziyyətdə tapılıb və xəstəxanaya yerləşdirilsə də, bir neçə saat sonra vəfat edib. Faktla bağlı cinayət işi açıldığı deyilsə də, hələlik, cinayətkarların tapılmaması sosial şəbəkələrdə tənqidlə qarşılanıb.
Lakin N.Əmiraslanovun etiraz aksiyası keçirilməsi ilə bağlı sosial şəbəkədə çağırışına rast gəlinməyib.
Hələlik, fəalın həbsi ilə bağlı Daxili İşlər Nazirliyindən də mövqe öyrənmək mümkün olmayıb.
N.Əmiraslanov əvvəllər müstəqil jurnalist kimi fəaliyyət göstərib. 2024-cü ildə NİDA Vətəndaş Hərəkatının fəalı olan Əmiraslanov iyunun 15-də, saxlanıldıqdan iki gün sonra sərbəst buraxılmışdı. O saxlanılmasını şərh etməsə də, yaxınları şiddət gördüyünü açıqlamışdı. Lakin bu, rəsmən təsdiqini tapmamışdı.
2017-ci ildə isə N.Əmiraslanov Qazax rayonunda 30 sutka inzibati qaydada həbs edilmişdi. Həmin vaxt sosial şəbəkələrdə onun saxlandıqdan sonra işgəncələrlə məruz qaldığı bildirilsə də, həmin iddiaları onda da rəsmi qurumlar təsdiqləməmişdi. Əmiraslanovun özü də həmin vaxt haqqında deyilənlərə münasibət bildirməmişdi.
'Azərbaycan Ukraynaya humanitar yardımı bundan sonra da davam etdirəcək'
Mayın 25-də Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev Ukraynanın xarici işlər naziri Andrey Sibiqanı qəbul edib.
AZƏRATAC-ın xəbərinə görə, A.Sibiqa Azərbaycan dövlətinə Ukraynaya göstərilən humanitar yardımlarla bağlı təşəkkürlərini bildirib, xüsusilə İrpen şəhərində həyata keçirilən layihələrin (detalları açıqlanmır) əhəmiyyətini vurğulayıb.
Prezident İ.Əliyev isə öz növbəsində Azərbaycan tərəfindən Ukraynaya humanitar yardımın bundan sonra da davam etdiriləcəyini bildirib.
Söhbət zamanı Azərbaycanla Ukraynanın bir-birinin ərazi bütövlüyünü və suverenliyini daim dəstəklədikləri qeyd olunub.
İki ölkə arasında energetika, bərpaolunan enerji, nəqliyyat, ticarət, kənd təsərrüfatı sahələrində əlaqələrin perspektivlərinə dair fikir mübadiləsi aparılıb.
Mayın 25-də Azərbaycana səfər edən A.Sibiqa daha sonra xarici işlər naziri Ceyhun Bayramovla görüşüb.
Xatırlatma
2022-ci il fevralın 24-də Rusiya Ukraynaya yenidən təcavüzə başlayıb. 9 il əvvəl də Rusiya Ukraynanın bir hissəsini-Krımı tutmuşdu. Onda Rusiyaya sanksiyalar tətbiq edilməyə başlanmışdı. Yeni müharibədən sonra Qərb və dünyanın bir sıra ölkələri Rusiyaya sanksiyaları genişləndirib. Amma Azərbaycan bu sanksiyalara qoşulmur. Bununla belə, Ukraynaya humanitar yardım göstərildiyi açıqlanıb.
Başqa tərəfdən, 2022-ci il fevralın 22-də Moskvada "Azərbaycan Respublikası ilə Rusiya Federasiyası arasında müttəfiqlik qarşılıqlı fəaliyyəti haqqında Bəyannamə" imzalanıb. Bu sənəddə isə iki ölkə arasında siyasi, iqtisadi və daha bir çox sahələrdə əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsindən bəhs olunur.
Avropa Siyasi Birliyinin növbəti zirvə toplantıları Yerevanda və Bakıda keçiriləcək
Avropa Siyasi Birliyinin növbəti zirvə toplantıları Yerevanda və Bakıda keçiriləcək. Bu barədə Avropa İttifaqı Şurasının prezidenti Antonio Koşta X platformasındakı paylaşımında yazıb.
Koşta bildirib ki, 2026-cı ildə səkkizinci zirvə toplantısına Ermənistan ev sahibliyi edəcək. 2028-ci ildə isə zirvə toplantısı Azərbaycanda keçiriləcək.
Avropa Siyasi Birliyinin toplantısı liderlər səviyyəsində baş tutur və ildə iki dəfə Birliyə üzv ölkələrdən birində keçirilir.
Koştanın sözlərinə görə, yeddinci zirvə toplantısı bu ilin oktyabrında Danimarkanın paytaxtı Kopenhagendə baş tutacaq.
Azərbaycan və Ermənistan bir-birinin namizədliyini dəstəkləyib
Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan bildirib ki, Bakı və Yerevan Avropa Siyasi Birliyinin sammitlərinə ev sahibliyi etmək üçün bir-birinin namizədliyini dəstəkləyib.
"Mən 2028-ci ildə Avropa Siyasi Birliyinin sammitinin Azərbaycanda keçirilməsi qərarını alqışlayıram. Ermənistan və Azərbaycanın bu sammitlərə ev sahibliyi etmək üçün bir-birinin namizədliyini qarşılıqlı dəstəklədiyini vurğulamaq vacibdir. Həmkarlarımı Yerevanda qəbul etməyi səbirsizliklə gözləyirəm", - Ermənistan hökumət başçısı mayın 23-də X platformasındakı paylaşımında qeyd edib.
Yerevanda keçiriləcək sammitdə Azərbaycanın, Bakıdakı sammitdə isə Ermənistanın iştirak edib-etməyəcəyi, hələlik, bəlli deyil.
Ötən ilin noyabrında Azərbaycanda keçirilən COP29 beynəlxalq iqlim konfransına Ermənistandan təmsilçi gəlməyib.
Ali məktəblərdə pulsuz təhsil alanların sayı artsa da, hədəfə çatılmayıb
2025/2026-cı tədris ili üçün ali təhsil müəssisələrinə tələbə qəbulu planı 60 min 489 yer müəyyən edilib.
Bunu bu gün, mayın 23-də Dövlət İmtahan Mərkəzi İdarə Heyətinin sədri Məleykə Abbaszadə ixtisas qrupları üzrə ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanlarının başlanması ilə bağlı keçirdiyi mətbuat konfransında deyib. Onun vurğulamasına görə, ötən illə müqayisədə plan yerləri 2.21 faiz (1 min 309 yer) artırılıb. Plan yerlərinin 28 min 401-i dövlət sifarişlidir. Dövlət sifarişli yerlərin sayı ötən illə müqayisədə 2.04 faiz və ya 568 yer artıb.
Bu rəqəmlərin təhlili göstərir ki, Azərbaycan ali məktəblərində ödənişsiz təhsil alanların sayı ümumu tələbələrin sayının 50 faizindən azdır.
Amma bundan illər öncə rəsmilərin verdiyi vədlərə görə, 2020-ci ildə bu rəqəm 50 faizə çatmalı idi. Bu hədəf sonrakı illərdə də dilə gətirilsə də, hələlik, ona çatmaq mümkün olmayıb.
Bununla belə, ali məktəblərdə dövlət sifarişi yerlərinin sayında son 10 ildə müəyyən artım müşahidə edilib. 2016-cı ildə ali məktəblərə qəbul planı üçün nəzərdə tutulan yerlərin cəmi 29 faizi ödənişsiz nəzərdə tutulmuşdu. 2020-ci ildə bu rəqəm artıq 45 faizə yaxınlaşmışdı.
Xatırlatma
2015-ci ildə Azərbaycanda dalbadal baş verən iki devalvasiyadan sonra manat iki dəfədən çox dəyər itirdi. Həmin vaxt Azərbaycan ali məktəblərində yerlərin 70-75 faizinin ödənişli olması vətəndaşlar arasında tənqidlərin səslənməsinə səbəb olmuşdu. Hətta ayrı-ayrı müxalif simalar vurğulayırdılar ki, ölkəyə böyük neft pullarının gəldiyi bir dönəmdə ali məktəblərdə yerlərin 70 faizinin ödənişli olması hökumətin antisosial siyasətinin göstəricisidir.
AŞPA məruzəçisi İqbal Əbilovla bağlı həbs qərarını pisləyib
Avropa Şurası Parlament Assambleyasının (AŞPA) siyasi məhbuslar üzrə baş məruzəçisi Azade Royhan azərbaycanlı talış tarixçi və etnoqraf İqbal Əbilovun vətənə xəyanət ittihamı ilə məhkum edilməsinə dair mayın 22-də bəyanat yayıb.
"Talış Milli Akademiyası xəbərləri" jurnalının baş redaktoru, tədqiqatçı İ.Əbilova 18 il həbs cəzası kəsilib.
AŞPA-nın baş məruzəçisi bildirib ki, o, Əbilovun vətənə xəyanət və nifrətə təhrik ittihamları ilə 18 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilməsi ilə bağlı məhkəmə hökmündən dərin narahatlıq keçirir.
"İttihamların faktiki əsası onun erməni alimlərlə peşəkar əlaqələrinə dayanır. Halbuki Əbilov tarixçi və etnoqraf kimi talış azlığının tarixi və mədəniyyəti üzrə tədqiqat aparıb", - o bildirib.
Məruzəçisi xatırladıb ki, akademik azadlıq tədqiqat aparmaq, bilik və həqiqəti maneəsiz yaymaq hüququ söz azadlığı hüququ ilə qorunur: "Akademik azadlıq demokratik cəmiyyətlərin təməl sütunlarından biridir və tədqiqatçılar hər cür siyasi müdaxilədən qorunmalıdır".
"Mən Azərbaycan hakimiyyətini Əbilova qarşı irəli sürülmüş ittihamları təcili şəkildə yenidən nəzərdən keçirməyə və onu — insan hüquqları müdafiəçiləri, jurnalistlər və akademiklər də daxil olmaqla — digər bütün şəxslərlə birlikdə azad etməyə çağırıram", - AŞPA-nın baş məruzəçisinin bəyanatında vurğulanır.
Ali Məhkəmə Elvin Mustafayevin şikayətini təmin etməyib
Ali Məhkəmə bu gün, mayın 22-də "İşçi Masası" Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası üzvü Elvin Mustafayevin şikayətini təmin etməyib və aşağı instansiya məhkəmələrinin qərarını qüvvədə saxlayıb.
Bu barədə onun yaxınları məlumat verib.
Yaxınları bundan əvvəl isə bildirmişdilər ki, E.Mustafayev saxlandığı 13 saylı Cəzaçəkmə Müəssisəsindən 6 saylı müəssisəyə köçürülüb və orada cərimə təcridxanasına (kars) salınıb. Onların vurğulamasına görə, mayın19-da Mustafayev cərimə təcridxanasından çıxarılmalı olsa da, bu, həyata keçirilməyib.
Yaxınlarının iddiasına görə, mayın 22-də də E.Mustafayev cərimə təcridxanasından elə birbaşa məhkəməyə gətirilib.
Yaxınlarının bu açıqlamasına Penitensiar Xidmətdən hər hanası münasibət almaq mümkün olmayıb.
19 may
Yaxınları Elvin Mustafayevin 'kars'a salındığını deyirlər
Mayın 6-dan bəri yaxınlarının barəsində məlumatları olmadıqlarını söylədikləri "İşçi Masası" Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası üzvü Elvin Mustafayevin 6 saylı Cəzaçəkmə Müəssisəsinə köçürüldüyü bildirilir.
Bu barədə mayın 19-da onun yaxınları məlumat veriblər.
Əvvəllər 13 saylı Cəzaçəkmə Müəssisəsində saxlanılan Mustafayev həmin gün – mayın 6-da siyasi məhbuslara dəstək məqsədilə aclıq aksiyasına başladığını açıqlamışdı.
Bildirdiyinə görə, bundan sonra ondan hər hansı xəbər almaq mümkün olmayıb.
Yaxınlarının vurğulamalarına görə, iki həftəyə yaxın bir müddətdən sonra E.Mustafayevin 6 saylı Cəzaçəkmə Müəssisəsinə köçürüldüyünü və orada cərimə təcridxanasına (kars) salındığını öyrəniblər.
Hələlik, bu məlumata Penitensiar Xidmətdən münasibət almaq mümkün olmayıb.
15 may
Yaxınları Elvin Mustafayevin taleyindən narahatdırlar
Yaxınları "İşçi Masası" Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının həbsdə olan üzvü Elvin Mustafayevdən bir həftədən çoxdur xəbər ala bilmir.
Bu barədə mayın 14-də "İşçi Masası" məlumat yayıb.
Bildirilir ki, Mustafayev saxlanıldığı 13 saylı Cəzaçəkmə Müəssisəsində məhbusların hüquqlarının pozulmasına, həmçinin siyasi məhbusların azad edilməməsinə görə mayın 6-da aclıq aksiyasına başlayıb: "Bundan sonra ona təzyiqlər edilib və saxlanıldığı yer dəyişdirilib, lakin hazırda hansı müəssisədə saxlanıldığından xəbər yoxdur".
Yaxınlarının onun səhhətindən narahat olduqları vurğulanır.
Bu məlumata, hələlik, Penitensiar Xidmət və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.
E.Mustafayev 2023-cü ilin avqustunda narkotik maddələrin satışında ittiham olunaraq saxlanılıb. 2024-cü il yanvarın 31-də Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsi onu 3 il müddətinə azadlıqdan məhrum edib. Mustafayev ittihamı rədd edib və bunu onun "İşçi Masası"ndakı fəaliyyəti ilə əlaqələndirib: "Marketdən çıxanda dörd nəfər zorbalıqla mənə hücum etdi. Dərhal telefonumu götürdülər. Məni idarəyə gətirdilər. Dedilər ki, bunu boynuma götürməsəm, üzümə qadın qoyub, zorlama ilə ittiham edəcəklər. Yaxud "İran agenti" ittihamı ilə həbsə göndərəcəklər...".
2022-ci ildə yaradılan "İşçi Masası" Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının dörd üzvü – sədr Afiəddin Məmmədov, üzvləri Ayxan İsrafilov, Elvin Mustafayev və Möhyəddin Orucov hazırda həbsdədir. Onlar müxtəlif ittihamlarla üzləşsələr də, ittihamların hamısını qurama, siyasi sayırlar.
Xatırlatma
Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təxminən 350 siyasi məhbus var. Rəsmilər ölkədə siyasi motivli həbslərin olmadığını deyirlər. Onların vurğulamasına görə, siyasi məhbus siyahılarında yer alan şəxslər sırf törətdikləri əməllərlə bağlı mühakimə ediliblər. Amma beynəlxalq insan haqları qurumları, ABŞ Dövlət Departamenti, Bakıdakı bir qrup Qərb diplomatı hökuməti haqsız tutulanları azad etməyə, müstəqil mediaya, vətəndaş cəmiyyətinə basqıları dayandırmağa çağırıb.
Cinsi nisbət kəskin dəyişir: 100 qıza 113 oğlan
Azərbaycanda "Gender bərabərliyi üzrə 2025-2027-ci illər üçün Milli Fəaliyyət Planı" hazırlanıb. Bu, Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin 2025-ci il üzrə məlumatında əksini tapıb. Sənəd Milli Məclisin Ailə, qadın və uşaq məsələləri komitəsinin mayın 21-də keçirilən iclasında müzakirəyə çıxarılıb.
Sənədlə bağlı bir sıra məlumatlar yerli saytlarda da yayılıb. Bildirilib ki, Azərbaycanda doğulan uşaqların cins nisbəti hər 100 qıza 113 oğlan təşkil edir. Ekspertlər bunu abortlarla izah edirlər. Onlar deyirlər ki, son illər bu nisbət oğlanların xeyrinə artmaqdadır. Artıq Azərbaycanda qanunsuz abortlarla bağlı cərimələr də artırılır.
Sənəddə vurğulanır ki, 2024-cü ildə ümumilikdə 359 mühafizə orderi icraatda olub (2023-cü ilə nisbətən +163). Onlardan 338-i qadınlar (+151) , 21-i kişilər (+12) barədə verilib.
Baş Prokurorluğa istinadla bildirilir ki, ötən il qeydə alınmış cinayət hadisələri üzrə 22 min 325 zərərçəkmiş şəxsin 7 min 130-u qadın olub. Zərərçəkmiş qadınlardan 3 min 59-u xəsarət alıb, 268-i isə ölüb. Müqayisə üçün, 2023-cü ildə 24 min 287 zərərçəkmiş şəxsin 7 min 134-ü qadın olub.
2024-cü ildə 162 insan alveri cinayəti qeydə alınıb ki, zərər çəkmiş 91 qurbandan 90-ı qadın olub.
Dövlət komitəsinin hesabatında bildirildiyinə görə, ölkədə erkən evliliyin sayı da azalır. 2024-cü ildə 18 yaşınadək anaların dünyaya gətirdiyi uşaqların sayı əvvəlki ilə nisbətən 463 nəfər azalaraq 1 min 279-a düşüb.
Məhkəmə Azər Qasımlını ev dustaqlığına göndərmədi
Bu gün, mayın 21-də Yasamal rayon Məhkəməsində Siyasi Menecment İnstitutunun direktoru, politoloq Azər Qasımlının həbsinin ev dustaqlığı ilə əvəzlənməsi ilə bağlı vəsatətə baxılıb.
Məhkəmə vəsatəti təmin etməyib.
A.Qasımlı 2024-cü il dekabrın 8-də həbs olunub. Ona qarşı Cinayət Məcəlləsinin 182.2.3-cü (Hədə-qorxu ilə tələb etmə, zor tətbiq etmə ilə törədildikdə) maddəsi ilə ittiham irəli sürülüb. O özünü təqsirli bilmir və həbsini tənqidli fəaliyyəti ilə əlaqələndirir. Amma rəsmilər, bir qayda olaraq, ölkədə siyasi həbslərin olması ilə bağlı deyilənləri qəbul etmirlər.
Yerli hüquq müdafiəçilərinin hesablamalarına görə, hazırda ölkə həbsxanalarında 350-dən çox siyasi məhbus var. Hökumət belə siyahılarla razılaşmır.
17 yanvar
Azər Qasımlının xanımı polisdə ifadə verib
Siyasi Menecment İnstitutunun həbsdə olan rəhbəri Azər Qasımlının həyat yoldaşı Samirə Qasımlı yanvarın 17-də Yasamal rayon Polis İdarəsində ifadə verib.
Bu barədə onun özü məlumat açıqlayıb.
S.Qasımlı qeyd edib ki, o, həyat yoldaşına açılmış cinayət işi üzrə dindirilib: "Mən müstəntiqə bildirdim ki, iş qondarmadır və siyasi sifarişdir. Dindirmə zamanı bir neçə suala cavab verdim, digərlərinə isə yaxın qohuma qarşı ifadə verməməklə bağlı konstitusion hüququmdan yararlanaraq cavab verməkdən imtina etdim".
İranın müdafiə naziri Ermənistana gedib
İranın müdafiə naziri briqada generalı Əziz Nəsirzadə Ermənistana səfər edib.
Ermənistan müdafiə naziri Suren Papikyan bildirib ki, iranlı həmkarı onun dəvəti ilə bu ölkədə səfərdədir.
19 may
Zakir Həsənov İsraildədir
İranla birgə təlim keçirildiyi bir gündə, mayın 19-da Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin (MN) rəhbərliyi İsraildə səfərdə olub. Rəsmi məlumata görə, səfər çərçivəsində müdafiə naziri general-polkovnik Zakir Həsənov İsrailin müdafiə naziri İsrael Kats və Müdafiə Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi general-leytenant Eyal Zamir ilə görüşüb. "Görüşlərdə hərbi əməkdaşlığın inkişaf perspektivlərinə dair ətraflı fikir mübadiləsi aparılıb", - məlumatda vurğulanıb.
Hərbi ekspertlər İsrailin Azərbaycanın silah aldığı ölkələr içərisində başlıca yerlərdən birini tutduğunu deyirlər. Zaman-zaman İsrail Azərbaycan əməkdaşlığı rəsmi Tehranın narazılıq dolu açıqlamaları ilə də müşahidə edilib.
Azərbaycan İranla birgə hərbi təlim keçirir
Azərbaycan işğaldan azad edilmiş ərazilərində İranla birgə hərbi təlim keçirir.
Bu barədə Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi məlumat verib.
Nazirliyin açıqlamasına görə, bu gün, mayın 19-da açılışı olan "Araz-2025" birgə təlimi işğaldan azad olunmuş ərazilərdə mayın 21-dək davam edəcək.
Birgə təlimə İran İslam Respublikasından cəlb olunan heyətin rəhbəri və digər iştirakçıları artıq bir neçə gündür Azərbaycandadırlar.
Halbuki, 2024-cü ilə qədər iki ölkə arasında münasibətləri gərginləşdirən bir çox olaylar yaşanmışdı. Xüsusilə, hər iki ölkənin bir-birinin sərhədinə yaxın ərazidə hərbi təlimlər keçirməsi qarşılıqlı narazılıqlar doğurmuşdu. Üstəlik, Azərbaycanda hakimiyyətə yaxın media qurumlarında İranda bəzi dairələr ölkənin işğal altında olan ərazilərində separatçı qurumları himayə etməkdə günahlandırılırdı. İran belə iddiaları təkzib edirdi.
2023-cü il yanvarın 27-də isə Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə "Kalaşnikov" avtomatı ilə silahlı hücum da olmuşdu. Hədisə nəticəsində səfirliyin bir əməkdaşının həlak olduğu, ikisinin isə xəsarət aldığı açıqlandı. Bundan sonra səfirliyin işçiləri Azərbaycana təxliyə edildi.
Ardınca da Azərbaycanda bir çox həbslər oldu. Saxlananlar ən müxtəlif ittihamlarla (ən çox da narkotiklə) üzləşsələr də, hökumətə yaxın media qurumlarında onlar "İran casusu" kimi təqdim edilirdilər. Hərçənd onların yaxınları bununla dini kəsimdən olan bir çox şəxslərin şərləndiyini dedilər.
Amma xüsusilə son bir ildə hər iki tərəfin rəsmiləri bir-biriləri ilə əməkdaşlığa dair fikirlər səsləndirirlər. Ötən ilin iyulunda Azərbaycanın İrandakı səfirliyinin fəaliyyəti bərpa edilib. İki ölkə arasında birgə təlimlərin keçirilməsinə başlanıb.
Ermənistanla Qarabağ münaqişəsi üzündən Azərbaycan bir neçə on il ərazilərinin 20 faizinə nəzarəti itirib. 2020-ci ildə 44 günlük savaş, 2023-cü ildə isə birgünlük hərbi əməliyyatlarla Azərbaycan işğala son qoyub, bütün ərazilərində suverenliyini bərpa edib.
